نویسنده: غلامرضا معصومی

 
نام یکی دیگر از آئین‌های سرزمین هند می‌باشد. طبق این آئین، کیش جین (Jain) ابدی و نامتناهی بوده و طی ادوار خاص جهانی توسط تیرتنکره‌های (Tirthankara) گوناگون وحی شده که در دوره‌ی کنونی جهان، نخستین تیر تنکره، رشابا (Reshabah) نام داشته و آخرین آنها که بیست و چهارمین تیرتنکره می‌باشد معروف به ماهاویرا (Mahavira) بوده است.
ماهاویرا در لغت به معنای قهرمان و نیروی بزرگ می‌باشد. وی به سال 599 قبل از میلاد، در قبیله‌ی لیچهوی (Lichhavi) واقع در ایالت بیهار (Bihar) کنونی متولد شد. ماهاویرا در سن 31 سالگی جهت تزکیه‌ی نفس به گروه مرتاضان هند پیوسته و پس از 13 سال، خود تعدادی شاگرد تربیت کرد که شاگردانش او را با نام جینا (Jaina) به معنای فاتح و پیروز خوانده و پیروان وی نام جین را بر خود نهادند. ماهاویرا تعلیمات خود را بر شاگردانش تمام کرده و در سن 72 سالگی درگذشت که در آن هنگام قریب به 14 هزار نفر پیرو داشت. پس از مرگ وی، آئین جین به صورت مجموعه‌ای از غریب‌ترین ‌شریعت تاریخ ادیان درآمد. پیروان جین معتقدند که همه‌ی اشیاء، حتی سنگ و فلز نیز دارای روح بوده و هر روح که به حیات منزّه از گناه نائل گردد، به مقام روح برتر می‌رسد و تا مدتی از تناسخ معاف می‌شود. سپس روح برتر دوباره لباس خاکی بر تن کرده، پا به عرصه‌ی هستی می‌گذارد. البته تنها ارواح کامل و منزّه می‌توانند به رستگاری کامل نائل گردند. جین‌ها، بنیان‌گزار مکتب، یعنی رشابا را خدا خطاب کرده و وی را به درجه‌ی الوهیت و خدایی شناختند. در زمان رشابا نهاد ازدواج، مراسم سوزاندن مردگان و جشن‌های افتخار برای ایندرا (Indra) و ناگاس (Nagas) دایر شده و به همین سبب او را باید یکی از پیشوایان تمدن هند به شمار آورد. در ادبیات ودایی نیز از او به احترام یاد شده و حتی برخی او را خدای خدایان لقب داده‌اند. کتاب مقدس جین‌ها، آگاماس (Agamas) نام داشته و مجموعه‌ای است شامل 46 دفتر که در آنها اندرزهای ماهاویرا آمده است. پیروان جین بیش از 40 هزار معبد و پرستشگاه در هند دارند که مهم‌ترین ‌آنها در کوه لابون (Labon) قرار داشته و از شگفتی‌های هفت گانه‌ی سرزمین هند می‌باشد. نیایش پیروان آئین جین در پرستشگاه‌ها معمولاً با این عبارات می‌باشد که: «خداوندگار بزرگ جیناندراشری شانتی (Jainandrashri Shanti)،‌ ای آنکه همه‌ی جهانیان تو را می‌پرستند،‌ ای دهنده‌ی آرامش و خوشی، در برابر تو سر بی‌مقدار خود را فرود می‌آورم، باشد که سعادت جاوید را به تمامی جانداران ارزانی داری و باشدکه به کرم تو، من نیز از والاترین بخشایش نیروانا (Nirvana) گردم». پیروان جین به گیاه خواری و ریاضت، شکنجه‌ی روح و جسم و ضدیت با جنگ و ستیز سفارش شده‌اند. جین‌ها معتقدند که راه رستگاری در ریاضت کشی و خودداری از آزار موجودات زنده می‌باشد. هر جینِ پارسا باید با خود پنج عهد بدین مضمون ببندد که: «هیچ موجودی را نکشد، دروغ نگوید، چیزی که به او داده نشده را نگیرد، عفیف باشد، به لذت‌های جسمانی پشت پا بزند.» به عقیده‌ی آنها لذت‌های جسمانی همواره گناه به شمار می‌روند. در آئین جین، کشاورزی نیز تحریم شده، زیرا در محل کشت و زرع، خاک زیر و رو شده و حشرات و کرم‌ها را به متلاشی شدن و نیستی می‌کشاند. تنها یگانه حیاتی را که یک جین می‌تواند از بین ببرد، حیات خود وی می‌باشد، چرا که آئین جین طرفدار انتحار است. بهترین انتحار، از طریق گرسنگی تدریجی می‌باشد که به منزله‌ی بزرگ‌ترین ‌‍پیروزی روح بر اراده‌ی کور بوده و بسیاری از پیروان این آئین بدین روش جان باخته‌اند. جین‌ها از نظر لباس پوشیدن نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند یعنی سفید جامگان و برهنگان. امروزه نیز از هر دو فرقه در هند وجود دارند. می‌گویند که ماهاویرا هرگز لباس نمی‌پوشید (حتی ستر عورت نمی‌کرد) و از جمع آوری مال نیز احتراز می‌کرد.
منبع مقاله :
منبع مقاله: معصومی، غلامرضا؛ (1388) دایره المعارف اساطیر و آیین های باستانی جهان جلد اول، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر؛ چاپ اول.